Bài hát của con thiên nga

Slavomir Mrozhek (Ba Lan)

Trong công viên thành phố có một hồ nước. Mọi người thích vào hồ nước để ngắm nhìn con thiên nga màu trắng. Bỗng một hôm, con thiên nga biến mất. Bọn lưu manh đã bắt mất nó.

Ban quản lí công viên bèn kiếm một con thiên nga khác. Để tránh cho nó số phận hẩm hiu của kẻ đi trước, người ta đã thuê riêng một bác bảo vệ. Đó là một lão già nhỏ thó, gầy gò, ốm yếu, từ lâu đã sống độc thân. Khi lão đến nhận việc thì mùa đông cũng vừa đến, thời tiết buổi tối trở nên giá lạnh. Bởi vậy ít có người vào chơi trong công viên. Lão già đi tuần một vòng quanh công viên, mắt không rời con thiên nga, thỉnh thoảng lão lại ngửa mặt ngắm các vì sao lấp lánh trên nền trời đã ngả màu đen. Lạnh quá! Lão già nghĩ bụng- giá mà được ghé vào một quán rượu nhỏ gần công viên thì hay biết mấy!

Lão đã toan đến đấy nhưng bỗng sực nhớ tới con thiên nga.- Nhỡ có kẻ nào thó mất thì khốn! Và mình sẽ bị đuổi việc như chơi. - Lão buồn rầu bụng bảo dạ.

Và lão thậm chí không dám tơ tưởng đến quán rượu nữa.

Nhưng cái lạnh giá và sự cô đơn mỗi lúc lại tăng thêm. Cuối cùng thì lão bảo vệ già đã tìm ra một lối thoát: lão quyết định mang con thiên nga vào quán rượu gần công viên.

« Thậm chí nếu có ai đó ghé thăm công viên- lão lập luận- để ngắm phong cảnh thiên nhiên, thì ngay từ đầu họ cũng không để ý thấy sự vắng mặt của con thiên nga. Đêm đầy sao nhưng không có trăng. Còn ta thì lúc ấy sẽ quay trở lại… ».

Trong quán rượu thật là ấm cúng, mùi thịt rán thơm phưng phức. Lão bảo vệ đặt con thiên nga lên một cái ghế đối diện sau chiếc bàn tròn, mắt không rời nó đến nửa phút. Rồi lão gọi bữa tối đơn giản và một ly rượu mạnh để sưởi ấm lòng.

Trong khi thưởng thức món thịt cừu một cách ngon lành, lão để ý thấy con thiên nga nhìn chằm chằm vào lão một cách lạ thường.

Lão thấy thương con thiên nga và không thể nuốt nổi món ăn, trước cái nhìn đầy trách móc. Cuối cùng, lão gọi hầu bàn đem đến một chiếc bánh mì tẩm nước ngọt. Con thiên nga vui ra mặt. Ăn xong, cả hai đều phấn chấn và hể hả quay về hồ nước.

Tối hôm sau trời cũng vẫn lạnh. Các vì sao vẫn chói sáng, chúng như những chiếc đinh đóng vào tim lão bảo vệ tội nghiệp. Lão đang cố gắng chống lại ý định rời khỏi trạm gác. Trong lúc đó con thiên nga lặng lẽ bơi ra giữa hồ nước, tựa như đốm trắng  dịu dàng trên mặt nước. «Đêm hôm khuya khoắt thế này mà con thiên nga lại ngâm mình trong làn nước lạnh thì thật tội nghiệp! - Lão nghĩ bụng- Có lẽ con thiên nga đáng thương cũng muốn ghé vào ngôi nhà ấm cúng và ăn một món gì đó chăng ? ».

Lão già bèn cắp con thiên nga dưới nách rồi bước vào quán rượu …

Và hết tối này đến tối khác cứ diễn ra như vậy. Nhưng đến bữa nọ, lão quyết định không mang con thiên nga vào quán rượu nữa, bởi tối hôm trước, khi họ quay trở về công viên, con thiên nga bỗng hứng chí nhảy tưng tưng và cất giọng hát một bài ca mà lão chưa nghe thấy bao giờ.

Lão già băn khoăn ngồi ven hồ nước, mắt nhìn trân trân xuống mặt nước, bỗng lão cảm thấy dường như có ai đang kéo gấu quần của lão. Thì ra đó là con thiên nga. Nó đã bơi vào bờ và khéo nhắc cho lão biết đã đến giờ rồi. Họ lại bước vào quán rượu.

Một tháng sau, lão già cùng với con thiên nga bị tống cổ ra khỏi công viên, do sự phàn nàn của các bà mẹ. Các bà mẹ cho lũ trẻ vào công viên để nghỉ ngơi và ngắm xem con thiên nga trắng đẹp tuyệt trần. Thế nhưng nó lại bơi liêu xiêu như kẻ say rượu và mua vui cho khách tham quan bằng việc trình diễn những bài hát tục tĩu, nhảm nhí mà nó nghe lỏm được trong quán rượu.